Vrijstaat Lux: worstelende millennials zijn ongrijpbaar als een algoritme

24 april 2023
Leestijd: 3 min.
,
vrijstaat-lux-mathias-pagnaer_header

Titel: Vrijstaat Lux
Auteur: Mathias Pagnaer
Uitgeverij:
Uitgeverij Vrijdag
Genre: Roman
Bladzijdes:
327
Uitvoering:
Paperback
ISBN:
978-94-643-4087-7
*In ruil voor een eerlijke recensie heb ik van Uitgeverij Vrijdag een recensie-exemplaar ontvangen

Link naar mijn recensie op Hebban

Het leven van millennials is niet makkelijk. Daar weet Rob Persoons, de hoofdpersoon in Vrijstaat Lux van Mathias Pagnaer, alles van. Zijn droom (nou ja, eigenlijk die van zijn vader) om profwielrenner te worden is al voor zijn dertigste in rook opgegaan. Zijn baantje bij de redactie als verslaggever van lokale wielerwedstrijden staat op de tocht. Hij woont als dertiger noodgedwongen weer bij zijn ouders in een saai Vlaams dorp. En een vriendin heeft Rob evenmin. Zijn vorige liefde ging er zelfs vandoor met zijn beste vriend. Iedere millennial weet: dit zijn de hoofdingrediënten voor het ultieme faalgevoel. Of een burn-out. Want met de goedbedoelde boodschap waar deze generatie mee is opgegroeid en die stelt dat alles in het leven maakbaar is, is het niet gek dat je snel opgebrand raakt als het leven andere plannen met jou blijkt te hebben. Of zoals Rob het zelf verwoordt: ‘De kansen om het tij te keren werden met de dag kleiner.’ Wanneer Klaas met het voorstel komt om – samen met een groep vrienden – leefgemeenschap Vrijstaat Lux op te richten, stemt Rob dan ook gretig in.

Een onbevredigende copy-paste

Onderdeel uitmaken van Vrijstaat Lux staat voor Rob gelijk aan het verwezenlijken van een paradijselijk leven. De kans om te zorgen dat niet ‘iedere dag een onbevredigende copy-paste van de voorgaande’ wordt. Maar in feite loopt Rob weg voor zijn verantwoordelijkheden, iets wat de lezer duidelijk ziet gebeuren. Hij blijkt bovendien een hardnekkig jaknikker te zijn op alles wat Klaas doet of zegt: ‘Ik knikte zoals ik altijd had gedaan.’ In een leven dat ineens heel maakbaar lijkt is het niet verwonderlijk dat Klaas zich als leider steeds vreemder gaat gedragen. Communes hebben door de jaren heen laten zien dat de lijn tussen een aanvankelijk onschuldige (religieuze) leefgemeenschap en een beklemmende sekte gevaarlijk dun is. Gruwelijke voorbeelden hiervan zijn te vinden bij de Moonsekte (hersenspoelen), de Manson Family (moorden) en de Peoples Temple (collectieve zelfmoord). Langzaam maar zeker dooft het licht in Vrijstaat Lux wanneer Klaas’ idealen extremer worden en de leefgemeenschap zich in de politiek mengt.

Vrijstaat Lux is een hit or miss

Vrijstaat Lux is het debuut van Pagnaer die in dagelijks leven werkt als leraar, scenarist en komiek. Pagnaer schrijft vlot en weet ‘de Millennial’ goed te karakteriseren én karikaturaliseren. Dit doet hij met humor (als je ervan houdt). Van het (naar narcistisch neigende) individualisme tot de grenzeloze idealen, de overduidelijke fixatie met de ogenschijnlijk succesvolle Niels Destadsbader en fel bekritiseerde influencers – het leest vermakelijk weg. Toch is dit verhaal over een stel dertigers dat wanhopig op zoek is naar het paradijselijke licht niet vrij van hobbels. Robs observaties maken weliswaar overuren, écht tot leven komen de personages niet. In tegenstelling tot zijn verlangen naar dynamische maakbaarheid, is Rob een statisch personage en schuwt iedere vorm van confrontatie. Pagnaer levert in zijn roman vooral een verzameling beschrijvingen van worstelende millennials die ontsporen, zwijgen, (com)plotten, influencen of het leven maar over zich heen laten komen. De luchtige insteek die de auteur hanteert werkt verfrissend, tegelijkertijd knaagt het dat er diepgang ontbreekt. Dit alles maakt van Vrijstaat Lux een hit or miss die net zo ongrijpbaar is als het algoritme van je tijdlijn.


📖 Ook lezen? Koop hier Vrijstaat Lux of steun je boekhandel via Libris.

Eindoordeel: Vrijstaat Lux
2.5
Eline

Ontdek meer van Eline schrijft hier

Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.