Titel: De geniale vriendin (De Napolitaanse Romans #1)
Originele titel: L’ amica geniale
Auteur: Elena Ferrante
Uitgeverij: Wereldbibliotheek
Vertaling: Marieke van Laake
Genre: Roman, Coming-of-age
Bladzijdes: 335
Uitvoering: Paperback
ISBN: 978-90-284-2795-2
Link naar mijn recensie van het tweede deel: De nieuwe achternaam
De geniale vriendin van Elena Ferrante verhaalt over Elena Greco en Rafaella ‘Lila’ Cerullo. Ze groeien op in een armoedige wijk in Napels tijdens de jaren ’50 van de vorige eeuw en moeten aanvankelijk niets van elkaar weten. Na ‘het incident met de poppen’ komt daar verandering in. De twee meisjes, hoewel totaal verschillend van karakter en in uiterlijk, groeien steeds dichter naar elkaar toe. Lila en Elena zijn aan elkaar gewaagd, maar concurreren toch hevig met elkaar. Wat volgt is een levenslange band waarbij de vrouwen elkaar voortdurend aantrekken en afstoten.
Een vriendschap tussen twee tegenpolen
Lila is een onverzorgd en brutaal meisje met een goed stel hersens. Ze kijkt in eerste instantie op tegen Elena die ook goed kan leren en daarnaast fatsoenlijk is en opvalt met haar blonde haar. Al snel blijkt dat Lila alles veel sneller oppikt. Zo kan ze beter leren dan Elena en heeft ze bovendien een innemende manier van doen waarmee ze haar omgeving van zijn stuk weet te brengen. Elena voelt zich steeds minderwaardiger in Lila’s aanwezigheid, maar kan ook niet zonder haar. Omdat het boek vanuit haar perspectief wordt beschreven, leer je de beweegredenen van Elena kennen en begrijp je waarom Lila, die zo anders is dan zij, haar toch fascineert.
De concurrentie laait op in deze coming-of-age roman
De geniale vriendin behandelt de kinder- en puberjaren van Elena en Lila en is daarmee een voortreffelijke coming-of-age roman. De titel slaat op een uitspraak van Lila aan het eind van het boek.* Waar de kinderjaren nog vrij onbevangen waren, wordt de onzekerheid van Elena in de tienerjaren vol diepgang beschreven. Vooral wanneer de thema’s liefde, jongens en trouwen een steeds grotere rol beginnen te spelen, laait de concurrentie tussen de twee op. Lila is in vergelijking met Elena een laatbloeier, maar weet op den duur bijna alle knappe jongens in de wijk om haar vingers te winden. Elena is mollig, heeft veel puisten en de jongens kijken niet naar haar om.
‘Niet voor jou: jij bent mijn geniale vriendin, je moet de knapste worden van allemaal, zowel mannen als vrouwen.’ (blz. 317)*
Elena heeft het inmiddels geschopt tot het gymnasium – ongewoon voor vrouwen in die tijd. Lila is na de middenschool gestopt met leren en werkt in de schoenenzaak van haar vader. Toch weet Lila haar vriendin bij te houden door stiekem boeken uit de plaatselijke bieb te lenen. In het bijzonder de lesboeken Latijn en Grieks, waardoor ze Elena een stapje voor blijft. Elena tast op haar beurt telkens in het duister; Lila is te ongrijpbaar, te grillig. Elena verlangt enkel naar jongens die onbereikbaar zijn, zoals de verstrooide Nino. Lila lijkt niet geïnteresseerd te zijn in jongens. Maar wat als Lila uiteindelijk ‘ja’ zal zeggen op een van de vele huwelijksaanzoeken die ze krijgt? Zal ze dan haar armoedige bestaan voorgoed achter zich laten? En hoe zit het dan met hun vriendschap?
Ferrante wekt de Italiaanse jaren ’50 tot leven in De geniale vriendin
Elena Ferrante is vermoedelijk een pseudoniem, maar heeft wellicht niet toevallig dezelfde naam als het hoofdpersonage. Ze weet in De geniale vriendin zowel de personages als het Napels van de jaren ’50 levendig op papier te zetten. Zo beschrijft Ferrante, aan de hand van volzinnen, in geuren en kleuren over de langzame overname van de consumptiemaatschappij, de opkomst van de televisie en de machocultuur in de Italiaanse wijk. Dit laatste doet ze in de vorm van de broertjes Solara die met hun glimmende auto ieder meisje voor zich weten te winnen.
De geniale vriendin begint met een groot raadsel, de verdwijning van Lila, en eindigt net zo abrupt. Hierdoor blijft je als lezer met veel vragen achter die hopelijk in het tweede deel van de Napolitaanse Roman-reeks zullen worden beantwoord. De geniale vriendin is inmiddels verfilmd; begin dit jaar verscheen het eerste seizoen, My Brilliant Friend, op HBO. Ook te zien op NPO3.
Eindoordeel: De geniale vriendin
Ontdek meer van Eline schrijft hier
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.
Geen reacties