Monster sluit de kijker op in drie perspectieven binnen één narratief.
Film is een krachtig middel om sociale ongelijkheid bij een groot publiek onder de aandacht te brengen. Azië gooide in 2019 hoge ogen met Parasite. De Oscar- en Gouden Palm-winnende film van de Koreaanse regisseur Bong Joon Ho volgt een arm gezin dat geobsedeerd raakt door de luxe levensstijl van de rijke familie Park. Op slinkse en tragikomische wijze weten de familieleden het leven van de Parks zich gestaag toe te eigenen. Ook in Shoplifters uit 2018 van de Japanse regisseur Hirokazu Kore-eda stonden arm en rijk lijnrecht tegenover elkaar. De plot van deze Gouden Palm-winnaar toont een arme familie die het hoofd boven water houdt door kleine diefstallen te plegen. Met de bewogen film Monster (Kaibutsu, 怪物) keert de gevierde regisseur terug in de theaters. In een plot die steeds grimmiger wordt, overtuigt hij de kijker aan de hand van uitstekend acteerwerk en wisselende perspectieven dat niets is wat het lijkt – hoe standvastig of empathisch je ook denkt te zijn.
Opgesloten in een perspectief
Vanaf het balkon van hun appartement kijken Saori en haar tienerzoon Minato naar een brandend gebouw. Vol overgave moedigt Saori de brandweer aan. Haar zoon zit niet lekker in zijn vel en geneert zich duidelijk voor haar geroep. Saori is een krachtige alleenstaande moeder die Minato’s overleden vader heeft beloofd goed voor hun zoon te zullen zorgen. Het gaat echter steeds slechter met Minato en Saori ontdekt dat zijn moedeloosheid het gevolg is van psychisch en lichamelijk misbruik door de schimmige leraar Hori. Saori doet er vervolgens alles aan om gerechtigheid te krijgen. De directie van de school houdt meneer Hori echter een hand boven het hoofd, terwijl steeds meer signalen wijzen op grensoverschrijdend gedrag. ‘Praat ik wel tegen mensen?’ vraagt Saori zich op een gegeven moment terecht af. De situatie wordt nóg beklemmender wanneer de leraar Saori’s zoon beschuldigt van onhandelbaar gedrag en het pesten van klasgenoot Yori. Als het perspectief plots verschuift naar meneer Hori, worden de hiaten uit Saori’s verhaal opgevuld met de belevenissen van de leraar die je volledig overrompelen. Er volgt een complexe kijkervaring, waarbij het verhaal aanvankelijk niet veel prijsgeeft over de werkelijke gebeurtenissen achter de geruchten, maar het publiek telkens opsluit in een van de drie perspectieven waar een bepaalde waarheid én dader naar boven komt drijven.
Monster zet kijker op het verkeerde been
Minato en zijn moeder, het woord van een kind tegen dat van een volwassene en de bekommernissen rondom een fragiele klasgenoot, doen denken aan Kei Sanbe’s Erased. In plaats van tijdreizen te gebruiken, laat Kore-eda de waarheid aan het licht komen wanneer het perspectief van Minato aan bod komt. Het is knap hoe de geprezen cineast de kleinste details ingenieus in elkaar laat passen. Van de aansteker op Minato’s kamer, Saori’s bezorgde blik en de dreigende vuurzee tot meneer Hori die, terwijl hij op het dak van de school radeloos met één schoen aan uitkijkt over het pittoreske kustplaatsje Suwa, in de verte onbestemd getoeter hoort. Alles krijgt in Monster een plek. Maar niet voordat Kore-eda de kijker eerst flink op het verkeerde been heeft gezet. Zelfs de psychologische thrillerachtige elementen moet wijken wanneer de film zich toelegt op coming-of-age thema’s als identiteit, peer pressure en autonomie. Een verhaallijn die dicht bij de veelbelovende Vlaamse Oscar-nominatie Close komt. De gevoelige soundtrack van (de in 2023 overleden) componist Ryuichi Sakamoto en de prachtige, contrasterende shots van het stadje in Nagano en de dichtbegroeide natuur rondom, ondersteunen de rollercoaster van emoties waar de kijker ruim twee uur lang doorheen gaat. Monster eindigt wat gehaast waardoor de aandoenlijke eindscène aan kracht inboet. Desalniettemin weet Kore-eda als geen ander de boodschap over te brengen dat geruchten en aannames monsters creëren wanneer het verhaal achter een vermoeden niet voldoende wordt uitgediept.
Eindoordeel: Monster (Kaibutsu)
Samenvatting
Hirokazu Kore-eda overtuigt de kijker in Monster aan de hand van uitstekend acteerwerk en wisselende perspectieven dat niets is wat het lijkt. Centraal staan alleenstaande moeder Saori, haar zoon Minato en leraar Hori. De Japanse thriller behelst een complexe kijkervaring waarbij het verhaal aanvankelijk niet veel prijsgeeft, maar het publiek telkens opsluit in een van de drie perspectieven waarin een bepaalde waarheid naar boven komt drijven. Ondanks een gehaast einde, weet Kore-eda als geen ander de boodschap over te brengen dat geruchten en aannames monsters creëren wanneer het verhaal achter een vermoeden niet voldoende wordt uitgediept.
Monster (Kaibutsu) is te zien in het filmhuis.
Regie & Productie: Hirokazu Kore-eda, Banse Megumi, e.a. | Cast: Sakura Ando, Soya Kurokawa, Hinata Hiiragi, e.a. | Scenario: Yuji Sakamoto | Duur: 126 min. | Genre: Drama, Thriller | Jaar: 2023
Ontdek meer van Eline schrijft hier
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.