Hele verhalen voor een halve soldaat: raamvertelling tegen een grimmig oorlogsdecor

20 januari 2022
Leestijd: 3 min.
,
hele-verhalen-voor-een-halve-soldaat-lindelauf_heder

Titel: Hele verhalen voor een halve soldaat
Auteur: Benny Lindelauf
Uitgeverij:
Querido
Illustrator: Ludwig Volbeda
Genre: Jeugdliteratuur
Bladzijdes:
280
Uitvoering:
Hardcover
ISBN:
978-90-214-1471-3

Het is oorlog in Hele verhalen voor een halve soldaat van Benny Lindelauf. Jongens worden met bosjes naar het front gestuurd om te vechten. Ook zes arme, naamloze broers worden een voor een, van oud naar jong, opgeroepen door het ministerie om het leger te dienen. Wanneer de oudste broer aankomt bij wachtpost 7787, heeft hij niets om bij te dragen aan de financiering van de oorlog. De broers zijn echter gek op verhalen, en om de grens over te mogen, betaalt Oudstebroer de wachter met een verhaal dat past bij diens wensen en gemoedstoestand.

Verhalen in oorlogstijd

Hele verhalen voor een halve soldaat is een raamvertelling waarin een oorlog centraal staat. De jeugdroman speelt zich af voor Lindelaufs boek Hoe Tortot zijn vissenhart verloor. De oorlog die daar woedt, vormt het decor van Hele verhalen voor een halve soldaat. Op de voorgrond staan de verhalen die de broers de grenswachter vertellen. Over een bakker die met zijn wonderlijke pasteien leven blaast in een sluimerend dorpje. Een man die trouwt met een woestijn. Een kinderheilige met helende krachten. Of een vervloekt meer. Ieder verhaal past bij de wens van de grenswachter die in een ruig landschap zijn post niet kan verlaten. Iedere broer wordt door Lindelauf daarnaast treffend gekarakteriseerd. Zo is Oudstebroer onverschrokken maar roekeloos, en Tweede Oudstebroer juist zorgzaam en voorzichtig.

Raamvertelling als verteltechniek

Al snel blijkt het vertellen van verhalen voor de broers een manier te zijn om hun jongste broer te beschermen. Ze behoeden hem voor de gruwelen van de oorlog. Later sturen ze hem brieven met kleine aanwijzingen die Jongstebroer uiteindelijk leidt naar het geheim van de wachter. Lindelauf schrijft vlot en zorgvuldig, en met een rijke woordenschat die geschikt is voor lezers van twaalf jaar en ouder:

“Brieven brengen bijna altijd voorspoed of onheil. De wissewasjes van het leven verdienen nu eenmaal geen postzegel.”

De binnenverhalen lezen als sprookjes waarin hoofdpersonen en plaatsnamen inventieve namen dragen als Badoum, Duizend Vadem, Warre en Zilver. De plot van ieder verhaal zit vol fantasie en laat de jonge lezer filosoferen over de morele boodschap die er subtiel in is verweven. Door de raamvertelling als verteltechniek te gebruiken, zet Hele verhalen voor een halve soldaat bovendien de traditie voort van vertellingen zoals The Canterbury Tales, Decamerone en Duizend-en-een-nacht waarin diverse verhalen een kernverhaal ondersteunen.

Hele verhalen voor een halve soldaat is een ode aan de vertelkunst

Ook in Hele verhalen voor een halve soldaat dienen de geselecteerde verhalen van de broers het kernverhaal over de oorlog te ondersteunen. Lindelauf speelt dan wel met taal, de woedende strijd blijft deel van de achtergrond in plaats van dat de auteur hier een duidelijke betekenis aan geeft. Hierdoor is de jeugdroman voornamelijk een ode aan de verbeelding en de kunst van het vertellen van (volks)verhalen. Opvallend zijn de illustraties van Ludwig Volbeda die de sfeer in het boek treffend weten te vangen, en waar de illustrator een Gouden Penseel mee in de wacht sleepte. Van stoffige, minimalistische zandvlakten tot uiterst gedetailleerde tekeningen van enveloppen en biljetten vol grapjes en codes. Volbeda laat de interpretatie aan de lezer over. Misschien is dat wat Lindelauf met de onbestendige plot ook tracht te doen: verbeeldingskracht en vertelkunst aanwakkeren bij de lezer.


📖 Ook lezen? Koop hier Hele verhalen voor een halve soldaat of steun je boekhandel via Libris.

Eindoordeel: Hele verhalen voor een halve soldaat
4
Eline

Ontdek meer van Eline schrijft hier

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.