Amsterdam heeft een rijke geschiedenis, maar in vergelijking met andere steden is het een relatief ‘jonge’ stad. In slechts enkele eeuwen tijd is de hoofdstad van ons land van een klein vissersdorpje in een nauwelijks leefbaar hoogveenmoeras uitgegroeid tot een belangrijke handelsstad. Volgens Bas Kok komt deze transformatie door ‘gogme’, een Jiddisch en Mokums woord voor een persoonskenmerk dat slimheid, durf, daadkracht en empathie combineert. Aan de hand van een uitklapbare tijdlijn en dikgedrukte jaartallen in de tekst neemt Gogme de lezer mee vanaf het moment dat de eerste veenkolonisten het hoogveen rond de geul van het zogenoemde ‘Oer-IJ’ leefbaar begonnen te maken. Kok speelt met de hypothese dat er vóór de allesverwoestende Allerheiligenvloed in 1170 al nederzettinkjes waren op de plek waar Amsterdam zich bevindt. Na de stormvloed krabbelde het gebied weer op. Het lag nu aan het IJ waardoor er gevist kon worden. Het gebied trok steeds meer vissers, handelaren en ambachtslieden aan die zich er gingen vestigen. Meer dan een dorp was het nog niet, maar met het ontstaan van een gunstige vaarroute en de invoering van het tolprivilege begon het dertiende-eeuwse Amsterdam gestaag te groeien.

Na haar recentste boek over de gruwelen tijdens de Koreaanse dictatuur heeft auteur Gyeong-ha terugkerende nachtmerries over een rij zwarte boomstammen en een dreigende, oprukkende zee. De nasleep van haar boek valt haar mentaal zo zwaar dat ze het leven vaarwel wil zeggen. Haar zoektocht naar de juiste laatste woorden is de reden dat ze de daad nog niet bij het woord heeft gevoegd. Ondertussen vervalt ze in een kluizenaarsbestaan, doorstaat ze hevige migraineaanvallen en peinst ze over het bestaan: ‘Zo ging de dood aan me voorbij als een meteoriet die op de aarde dreigt in te slaan, maar er uiteindelijk rakelings langs scheert.’ In Ik zeg geen vaarwel van Nobelprijswinnaar Han Kang wordt de destructieve baan van Gyeong-ha’s depressie omgebogen door een urgent oproepje van vriendin en documentairemaakster Inseon. Zij ligt in het ziekenhuis waar ze herstellende is van een bloederig ongeluk met een zaag. Inseon doet Gyeong-ha het opmerkelijke verzoek of ze naar haar ouderlijk huis op het verlaten eiland Jeju wil afreizen om haar vogels te verzorgen.

Boston, 1938. In The Parisian Spy van Hannah Byron heeft Océane Bell haar laatste jaar aan Radcliffe College bijna afgerond. Na de zomer gaat ze geneeskunde studeren aan Boston University School of Medicine. (Harvard Medical School accepteerde in die tijd nog geen vrouwen.) Als dochter van succesvolle artsen Agnès en Alan Bell is een andere studiekeuze vrijwel ondenkbaar. De zorg voor haar lichamelijk gehandicapte broertje Arthur en de klusjes die ze regelmatig in de praktijk van haar ouders uitvoerde, hebben haar bovendien nooit doen nadenken over een ander beroep dan arts. Toch zullen de examens erom spannen of Océane wel zal worden toegelaten, want haar cijfers zijn niet al te best. Een complot met studievriend Martin en een plotselinge ontmoeting met de charismatische Parijse kunstenaar Jean-Jacques Riveau (JJ) in het Museum of Fine Arts, bezorgen haar een zomer vol zorgen en twijfels. Vanuit haar ouderlijk huis in Chicago besluit Océane haar studie in Boston voorlopig stop te zetten, tot grote schrik van haar ouders. Om het tussenjaar te overbruggen vertrekt ze naar Zwitserland. Een tweede ontmoeting met JJ drijft haar in 1939 naar Sorbonne, waar Océane naast haar studie samen met JJ een artistiek bestaan leidt in Parijs. Maar dan…

Ruim een halve eeuw na de eerste publicatie van Joan Lindsay’s Picnic at Hanging Rock is de plotselinge, mysterieuze verdwijning van drie studentes aan het prestigieuze Appleyard College en hun wiskundedocent nog altijd niet opgelost. Sterker nog: tijdens het lezen van deze Australische gothic novel wordt het mysterie alsmaar groter en ongrijpbaarder. Op een zwoele Valentijnsdag in 1900 besluiten twintig scholieren te gaan picknicken rond Hanging Rock, vlak bij de berg Macedon in Victoria: ‘Everyone agreed that the day was just right for the picnic to Hanging Rock.’ Niet wetende dat de iconische rots een donkere schaduw zal werpen op de wolkeloze, zomerse dag, vertrekt de groep verwachtingsvol naar de open plek in de bergen. Picnic at Hanging Rock schetst vervolgens de nasleep van de verdwijning, waarbij verschillende partijen worden betrokken en het verhaal stilstaat bij de psychologische impact op de personages rondom de verdwenen vrouwen. Lindsay speelt met de suggestie dat de tragische gebeurtenis waargebeurd is en houdt de lezer geboeid door steeds meer vragen te doen rijzen.

‘Ik zei niets tegen mijn man over de trance of over het feit dat ik de hele nacht geen oog had dichtgedaan’, laat de naamloze vrouw in Slaap van Haruki Murakami de lezer halverwege het verhaal weten. Dat Murakami schrijft over en vanuit een vrouw is zeldzaam, maar zoals vaker in zijn werk leidt het bijna dertigjarige hoofdpersonage ook hier een ‘heel gelijkmatig, heel regelmatig’ leven. Ze zorgt voor haar kind, maakt eten klaar voor haar man die als tandarts de kost verdient, rijdt met haar Honda City naar de supermarkt voor boodschappen en doet het huishouden. Het ‘soort slapeloosheid’ waar ze als gevolg van een nachtmerrie aan leidt, geeft haar leven een nieuwe dimensie. De vrouw besluit ’s nachts te doen waar ze overdag niet aan toekomt: cognac drinken, chocolade eten en boeken lezen. Vooral Anna Karenina van Leo Tolstoj blijkt een favoriet. De keuze voor juist deze lijvige Russische roman is opvallend: net als Anna leidt de vrouw immers een beschermd, maar beklemmend leven.

Wanneer de populaire hoogleraar en filmmaker Jude Prior wordt gecanceld vanwege racistische en seksistische uitspraken in een video die op social media viral is gegaan, voelt collega Ditte zich verraden. Als professor literatuurwetenschap aan de Universiteit Maastricht heeft ze jarenlang met hem samengewerkt. Ze beschouwt Prior als een goede vriend en herkent hem totaal niet in de vrouwonvriendelijke leuzen die hij uit. Het bekijken van het filmpje geeft haar het gevoel ‘as if she’s trapped in an unimaginative version of Lewis Carroll’s wonderland.’ Al vroeg in Fake Fish van Josje Weusten wordt duidelijk dat het filmpje van Prior een deepfake is, bedacht en gemaakt met de app Fake It door filmstudenten Martin en Zac. Wat begint als een onschuldige studentengrap heeft niet alleen desastreuze gevolgen voor Prior, maar ook voor Martin. In een poging zijn daad te maskeren, organiseert hij in het plaatselijke filmtheater een filmavond vol films van Prior – van wie hij heimelijk groot fan is – en haalt daarbij de woede op de hals van een groep Prior haters. Wat de personages in het boek dan nog niet weten, is dat vanuit Duitsland een anti-fake news beweging in opkomst is die het eind van de Europese Unie…

In het zuiden van Australië, langs de kust van Victoria, leeft een van de grootste groepen kleine pinguïns ter wereld. Ooit waren er tientallen kolonies, maar met steeds meer katten en vossen heeft uiteindelijk één kolonie het overleefd. Deze groep pinguïns – ook wel Eudyptula minor genoemd – wordt tegenwoordig beschermd door de lokale Penguin Foundation, een project van Phillip Island Nature Parks. Voordat ’s ochtends de zon opkomt vertrekken deze pinguïns in een parade via het strand naar de zee om te vissen. Nadat de schemering ’s avonds is ingezet, keren de dieren terug naar hun holen in de duinen of nog verder weg van de zee. De Penguin Parade is een initiatief van de Penguin Foundation om deze avondwandeling van de zee naar het strand aan bezoekers te tonen. Door dit natuurlijke gedrag op gepaste afstand toegankelijk te maken voor mensen, vraagt De Penguin Parade aandacht voor de kleine pinguïns en de bescherming die ze nog altijd hard nodig hebben. The Littlest Penguin van Jedda Robaard is een verhaal over de avonturen van de kleine pinguïns op Phillip Island, een boek dat is opgedragen aan de Penguin Foundation, de Penguin Parade en Phillip Island Nature Parks.

Lotte is in Als alles telt van Ali van der Velde een optimistische meid van half dertig met een fijne baan bij een Hostess & Evenementen bureau. Na het werk en in het weekend gaat ze regelmatig samen met haar collega’s naar de club van haar tweelingbroer Tom om te drinken en te kletsen. Lotte heeft daarnaast een bewogen liefdesleven waarin ze een relatie heeft met Ruben, een getrouwde man die haar aan het lijntje houdt. Al tijden belooft Ruben te gaan scheiden van zijn vrouw en met Lotte verder te gaan. Wanneer Lotte ’s avonds naar Ruben toegaat, wordt ze in het stadspark aangevallen door een tasjesdief. Voordat de dief haar kan beroven, springt er een aantrekkelijke man met felblauwe ogen tussen Lotte en haar aanvaller in. Als het gevaar is geweken, stelt de man zich voor als Ben. Hoewel Lotte gelijk voor hem (of eigenlijk zijn ogen) valt, houdt ze hem op afstand vanwege haar ingewikkelde gevoelens voor Ruben.