Ons kasteel aan zee: jeugdboek vangt mythe en historische (oorlogs)feiten in vuurtorenlicht

6 mei 2024
Leestijd: 3 min.
, ,

De twaalfjarige Petra woont samen met haar ouders en zus Magda in het dorpje Stonegate. Ze betrekken daar een vuurtoren die ze ‘ons kasteel aan zee’ noemen. De toren wordt bewaakt door de Dochters van Steen – vier grote stenen in het klifachtige landschap van Kent: ‘van een afstandje lijken de Dochters van Steen net steunberen of wachttorens, of zelfs stenen schildwachten die uitkijken op de zee en de stormen, uitkijken naar vijanden.’ Wanneer in de zomer van 1939 de Tweede Wereldoorlog dreigt, neemt de vuurtoren een belangrijke plaats in. De familie camoufleert de voorheen opvallende witte toren met groene verf en met steeds meer overvliegende gevechtsvliegtuigen boven de krijtachtige zuidoostkust van Engeland, neemt de spanning van de bewoners van Stonegate toe. Het hechte gezin van Petra wordt uit elkaar gescheurd als haar Duitse moeder (‘Mutti’) verdacht wordt van spionage en in een werkkamp wordt geïnterneerd.

Toenemende oorlogsspanningen

Door de ogen van een jonge tiener beschrijft Lucy Strange de groeiende onrust van een klein Engels kustdorpje dat stevig in de greep van de oorlog terechtkomt. Hier neemt ze de tijd voor, waardoor Ons kasteel aan zee een ruime aanloop nodig heeft voordat het verhaal echt meeslepend wordt. Het nieuws van zogenoemde ‘vijandelijke vreemdelingen’ die voor de Duitsers werken, doet het wantrouwen onder de inwoners verder oplaaien: ‘Dat is wat oorlog doet: die maakt alles zo anders, zo extreem, dat je vergeet hoe het leven vroeger was.’ Activiteiten als sabotage en brandstichting maken de sfeer er niet beter op. Binnen de ronde muren van de vuurtoren gedraagt Petra’s zus zich steeds vreemder en ook vader voert iets in zijn schild. Petra wordt door de toenemende oorlogsspanningen geplaagd door nachtmerries, maar vindt steun in het mythische verhaal over de Dochters van Steen dat de legendarische Wyrm in het Kanaal en de nabijgelegen Drakenbaai tot leven wekt. Met vernuft slaagt Strange erin om deze legende, tegen de achtergrond van de mistige, regenachtige zuidoostkust van Engeland, te weven door een verhaal dat is gebaseerd op historisch feiten.

Leeservaring als vuurtorenlicht in Ons kasteel aan zee

Via de ontwrichtende werking die oorlog op een land en op een hechte dorpsgemeenschap heeft, schijnt Strange haar licht op de verhoudingen die binnen een gezin op scherp worden gesteld wanneer loyaliteiten met elkaar botsen: ‘Soms heeft een goed mens een logische reden om iets te doen dat moreel verkeerd is.’ Het aanpassen aan een nieuw leven, het niet meer kunnen vertrouwen op de mensen die dicht bij je staan en het vervallen in ‘goed en kwaad’ denken, bieden ruimte aan gevoelens van vervreemding, teleurstelling, haat en rouw. Petra’s escapisme vormt een dromerig tegenwicht voor de zware onderlaag in deze historische jeugdroman. Waargebeurde elementen zoals de oprichting van de Local Defence Volunteers, de aanname van de wet tegen landverraad in 1940 en de Slag om Duinkerke wekken de Tweede Wereldoorlog in Engeland tot leven. Strange trekt de psychologische spanning door tot het eind en creëert een leeservaring die wel wat wegheeft van vuurtorenlicht: de motieven van de personages en de waarheid achter de gebeurtenissen blijven lange tijd in het duister gehuld totdat een lichtbundel ze met iedere zwaai van de plot op verrassend meedogenloze wijze aan de lezer prijsgeeft.


📖 Ook lezen? Koop hier Ons kasteel aan zee en steun je boekhandel via Libris.

Eindoordeel: Ons kasteel aan zee
4
Eline

Ontdek meer van Eline schrijft hier

Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.