Atta: prehistorisch kinderboekendebuut over avontuur, familie en stereotypen doorbreken

22 februari 2024
Leestijd: 3 min.
,

Er heerst nog altijd een groot mysterie rondom de precieze oorzaak van het verdwijnen van de Neanderthaler, ruim veertigduizend jaar geleden. Wel is het zeker dat deze uitgestorven menssoort duizenden jaren naast de moderne mens, de homo sapiens, heeft geleefd. En niet alleen geleefd, sommige individuen kregen ook samen kinderen. Genetisch materiaal van de Neanderthaler is vandaag de dag nog steeds een heel klein beetje in ons DNA te vinden. Atta van Jolien Janzing volgt het gelijknamige Mengelmeisje Atta. Ze behoort tot de Keverclan waarbinnen zij deel uitmaakt van de ‘Mengels’: nakomelingen van ‘Neanders’ en ‘Howies’ die samen kinderen hebben voortgebracht. Atta is een stoer meisje van elf dat een hekel heeft aan bessen verzamelen. Ze gaat liever onder leiding van de brute Haran (die ook een heel zachte kant heeft) met haar pesterige broer Wildo en de andere jongens van de clan jagen in de bossen. Op een dag besluit Atta stiekem mee op jacht te gaan. Wanneer de groep oog in oog komt te staan met een woeste mammoetstier drijft het dier haar naar de Vervloekte Velden, ver weg van haar vertrouwde clan.

De grappige Neandertaal

Janzing is vooral bekend door haar historische romans voor volwassenen zoals Het tij hoog, de maan blauw. Atta is haar kinderboekendebuut. Na de confrontatie met de boze mammoet, staat Atta er helemaal alleen voor. Ze dwaalt in de natuur en als (voor)lezer kun je haar route volgen aan de hand van de kaart die voor- en achterin het boek staat. Na veel hindernissen en gevaren die leiden langs plekken als de Knusse Grot, De Brede Beek en Het Kruiperige Kreupelhout, komt Atta uiteindelijk bij een Neandervolk terecht. Ze leert de lieve Noz kennen en wordt met wel heel erg open armen ontvangen door Dottie, het stamhoofd (of in de taal van de Neanders: ‘de cheffie’). Deze afwisseling tussen de grappige Neandertaal – waar overal ‘ie’ achter wordt geplakt – en de beschaafde Mengeltaal, maakt van Atta een zeer geschikt voorleesboek. Dit geldt eveneens voor de versjes die bijdragen aan de interactie.

Meer dan primitieve holbewoners in Atta

Door de prehistorische setting is het verhaal gevuld met historische elementen. Sabeltandtijgers en holenberen en -leeuwen passeren de revue. Rituelen en het voedsel van de clans komen aan bod. Janzing neemt de tijd om de kleding van oermensen te beschrijven en staat stil bij hun mooie grotschilderingen. Aardse en pasteltinten wisselen elkaar af in illustraties van uitgestrekte landschappen en gedetailleerde sleutelpassages waarmee Linde Faas de sfeer goed weet te vangen. Hoewel Atta fictief is, brengt Janzing duidelijk over dat de Neanders het niet makkelijk hebben. Hun leefgebied wordt steeds meer opgeëist door de clans van de Howies en de Mengels en ze worden gedwongen om verder te trekken om te kunnen overleven. Het verhaal breekt met het stereotype dat Neanderthalers enkel primitieve holbewoners waren. Omdat de nadruk op de historische insteek ligt, blijven de personages zelf wat aan de oppervlakte. Daarentegen zit de avontuurlijke plot vol tijdloze thema’s als de zoektocht naar een thuis, het verlangen naar warmte van familie en je dromen achterna jagen. Dit maakt Atta tot een vermakelijk debuut dat smaakt naar meer.


📖 Ook lezen? Koop hier Atta of steun je boekhandel via Libris.

Eindoordeel: Atta
4
Eline

Ontdek meer van Eline schrijft hier

Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.