De geur van een moeder: rauwe roman over een getekende jeugd

12 december 2022
Leestijd: 4 min.
, ,
de-geur-van-een-moeder-lucia-van-den-brink_header

Titel: De geur van een moeder
Auteur:
Lucia van den Brink
Uitgeverij:
Ambo|Anthos
Genre: Literatuur
Bladzijdes:
272
Uitvoering:
Paperback
ISBN:
978-90-263-5477-9

Link naar mijn recensie op Hebban

Dertiger Lentl is in De geur van een moeder van Lucia van den Brink een succesvol tatoeëerder. Ze zet mooie en krachtige woorden op de huiden van haar klanten. Bijna niemand weet dat ze ook zichzelf tatoeëert. De woorden die op haar eigen lichaam prijken zijn minder mooi. Ze ‘versiert’ haar huid namelijk met scheldwoorden die sinds haar jeugd door haar hoofd zijn blijven echoën. Wat in haar kindertijd ooit begon met het krassen van het woord ‘help’ op haar huid, is voor Lentl nu een manier geworden om met haar verleden om te gaan. Haar jeugd tekent zich door de zelfmoord van haar moeder, het alcoholisme van haar vader, mishandeling en verwaarlozing. Ook de woorden die mensen in Lentls huidige leven haar toedichten, komen hard binnen. Haar relatie met Julian, die uit een warm nest komt en haar worstelingen niet goed begrijpt, verloopt steeds stroever. En dan is er Kirsten: Lentls jeugdvriendin die haar muur af wil breken, maar die ze niet durft te vertrouwen.

8 en 30 jaar

Van den Brink debuteerde in 2020 met Niemand zoals hij, en stond daarmee op de shortlist van de Hebban Debuutprijs. In De geur van een moeder wisselt zij twee verhaallijnen met elkaar af. De achtjarige Lentl is vaak angstig. Sinds haar moeder is verdwenen, is haar thuissituatie erg verslechterd. Ze krijgt geregeld hevige woedeaanvallen van haar vader over zich heen die haar van de hele situatie beschuldigt. Als dertigjarige heeft Lentl haar leven goed op de rit gekregen. De angst om verlaten te worden en alles kwijt te raken, sluimert echter onder de oppervlakte. In korte hoofdstukken schiet Van den Brink heen en weer tussen heden en verleden. Ze schetst de schrijnende situatie van het meisje (‘Mama was weg omdat ik een kleine teringlijer was’), en slaagt er goed in om de lezer mee te nemen in het hoofd van Lentl als kind. De meedogenloze gedachten van de volwassen Lentl komen zo nog harder binnen: ‘Uiteindelijk bleek liefde zoals ik die van mijn ouders kende. En de grootste vijand van liefde, dat was ikzelf.’

Autobiografische elementen

De twee verhaallijnen komen in De geur van een moeder knap samen wanneer Lentl haar jongere ik ontmoet. Net zoals een tatoeage na het zetten een open wond is en met veel zorg langzaam zal helen, komt Lentl gaandeweg het boek meer in contact met alles wat haar vroeger is aangedaan. Dit maakt het voor haar mogelijk om te beginnen met het verwerken van haar trauma’s. De titels van de zeven delen waaruit het verhaal bestaat, sluiten hier passend op aan. Dit geldt ook voor de verschillende therapieën door de plot zijn verweven. Van den Brink verwerkte in De geur van een moeder autobiografische elementen. De invoelende beschrijvingen vanuit haar eigen ervaringen zorgen er dan ook voor dat het boek therapeutisch leest voor een ieder die iets traumatisch heeft meegemaakt.

Trauma’s prikken zich een weg naar binnen in De geur van een moeder

De rauwe passages bevatten bovendien mooie symboliek: ‘Zijn alcoholisme moet in me gekropen zijn, als een klimplant die zijn wortels dwars door het cement van mijn bestaan had gedrongen’ en ‘Mijn ouders hadden mij een naam zonder betekenis meegegeven. (…) En andermans woorden leken in de leegte van mijn naam te springen.’ Met het besef van de volwassen Lentl dat ‘de wereld zo groot en beangstigend was, en ik zo klein. Dat er niemand was die naar me omkeek’ eindigt Van den Brink het schrijnende verhaal over een getekende jeugd sterk door het probleem aan te stippen dat verwaarlozing nog altijd vaak niet wordt gezien door de omgeving. Wanneer passende hulp van professionals uitblijft, ontwikkelen kinderen klachten zoals Lentl. Trauma’s die zich als een tatoeage-naald gedurende de volwassenheid nog steeds een weg naar binnen weten te prikken.


📖 Ook lezen? Koop hier De geur van een moeder of steun je boekhandel via Libris.

Eindoordeel: De geur van een moeder
5
Eline

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.