Het onkind: kan een volwassene de stem van een (on)kind vangen?

13 januari 2020
Leestijd: 3 min.
,
het-onkind-bodo-kirchhoff_header

Titel: Het onkind: de jeugd van een schrijver
Originele titel:
Dämmer und Aufruhr
Auteur:
Bodo Kirchhoff
Uitgeverij:
Lebowski Publishers
Vertaling:
Josephine Rijnaarts
Genre:
Literatuur
Bladzijdes:
415
Uitvoering:
Paperback
ISBN:
978-90-488-4793-8
*In ruil voor een eerlijke recensie heb ik via Hebban een recensie-exemplaar ontvangen van de uitgeverij

Deze recensie verscheen eerder op Hebban

“Een onkind, dat al wil hebben wat het heeft gehad, dat al begeert.”

Zo omschrijft Bodo Kirchhoff (1948) zichzelf aan het begin van zijn autobiografische roman Het onkind: de jeugd van een schrijver. Kirchhoff verwijst hier naar de tijd waarin hij als vierjarig jongetje samen met zijn vader en moeder wacht op de komst van een tweede kindje. Bodo krijgt er even later een zusje bij, maar de scheurtjes binnen het gezin groeien onverbiddelijk:

“Er zat weliswaar een gezin aan tafel, vader, moeder, twee kinderen, maar in wezen waren het vier personen zoals de eenzame nachtbrakers op de schilderijen van Edward Hopper, samen, maar ieder voor zich (…)”

Vader en moeder zijn namelijk, ondanks hun romantische het-lijkt-wel-een-film-ontmoeting op een ziekenzaal ten tijde van de Tweede Wereldoorlog, continu op zoek naar een rooskleuriger leven. Dit zorgt ervoor dat de elfjarige Bodo na de scheiding van zijn ouders uiteindelijk naar een internaat wordt gestuurd.

Het onkind springt van de jaren ’60 naar het heden

De Duitse Bodo Kirchhoff schreef na zijn studie Pedagogiek diverse theaterstukken, essays, reportages, korte verhalen en romans. Voor zijn boek Wedervaring ontving hij in 2016 de prestigieuze Deutscher Buchpreis. Met Het onkind waagt hij zich aan een ingrijpende autobiografie waarin hij zijn leven als kind en puber beschrijft. Kirchhoff wisselt deze herinneringen af met stukken uit het recente verleden. Zo waant hij zich met gemak rond de jaren ’60 van de vorige eeuw toen zijn muziekleraar op het internaat niet van hem af kon blijven, om even later veilig en wel in een hotel in Italië te verblijven, decennia nadat zijn ouders hier de beste periode van hun huwelijk hebben doorgemaakt.

Kirchhoff experimenteert er op los

Naast deze vlotte sprongen door de tijd, speelt Kirchhoff in Het onkind met taal. Hij laat verschillende talen de revue passeren, verkent woorden die niet bestaan en stort zich in dialecten en teksten uit liedjes en literaire boeken. De schrijver vertelt over zichzelf in de eerste persoon (ik), wisselt dit af met passages in de derde persoon (hij) en experimenteert zodanig met het nemen van afstand en het zoeken van toenadering tot zijn vroegere ik. Met al deze pogingen tracht Kirchhoff zijn diepste stem, namelijk die van zijn innerlijke (on)kind, zo puur mogelijk op papier te krijgen. Tijdens zijn zoektocht staat de schrijver keer op keer op subtiele wijze stil bij de vraag of het als volwassene nog wel mogelijk is om terug te keren naar de opvattingen en emoties die je als kind had.

Knap staaltje vertaalwerk uit het Duits

Een knap staaltje vertaalwerk van Josephine Rijnaarts zorgt ervoor dat Het onkind tot het eind toe prettig leesbaar is terwijl het uitstekende taalgevoel van Kirchhoff de autobiografische roman onverminderd blijft overheersen.


Eindoordeel: Het onkind
4
Eline

Geen reacties

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.