Titel: Ivanov
Auteur: Hanna Bervoets
Uitgeverij: Atlas Contact
Genre: Literatuur
Bladzijdes: 320
Uitvoering: Paperback
ISBN: 978-90-254-4645-1
Om zijn horizon te verbreden, besluit de homoseksuele Felix in 1994 een tijdje in New York te gaan studeren. Hij schrijft zich in voor een minor Journalistiek en laat zijn alleenstaande moeder bezorgd achter in Nederland. Waarom zij zo bezorgd is om haar tweeëntwintigjarige zoon, zal in Ivanov van Hanna Bervoets (Wat wij zagen; Een modern verlangen) gaandeweg blijken uit Felix’ naïviteit als hij voor belangrijke keuzes komt te staan. In haar vijfde roman duikt Bervoets dieper in het waargebeurde, omstreden onderzoek van de Russische wetenschapper Ilya Ivanov die begin twintigste eeuw probeerde mensen met apen te kruisen. Hiervoor reisde hij met zijn zoon naar Afrika om zonder ‘informed consent’ vrouwen in ziekenhuizen heimelijk te bevruchten in de hoop dat een van hen een levensvatbare hybride voort zou brengen.
Driehoeksverhouding in labyrintische plot
Terwijl Felix in New York op zoek gaat naar een interessant onderwerp om een journalistiek artikel over te schrijven, stuit hij op het verhaal van de geschorste professor Helena Frank. Met de zorgwekkende aids-epidemie als decor, doet Frank in het diepste geheim onderzoek naar het hiv-virus. Ze put daarbij uit de experimenten van Ivanov. Via de afstandelijke maar zeer ijverige studiegenoot Lois raakt Felix betrokken bij Lois’ dubieuze samenwerking met Frank. Ivanov bevat een labyrintische plot. De driehoeksverhouding wordt vaag beschreven. Felix is te onwetend om écht te begrijpen wat er precies om hem heen gaande is. Deze rol wordt hem nog wat meer opgedrongen door het feit dat hij een ‘exchange student’ waardoor zijn naïviteit hem sneller wordt vergeven. Om het verhaal wat meer houvast te geven, laat Bervoets Felix als veertiger terugkijken op zijn tijd in New York: ‘En ik kan niet ontkennen dat het me soms frustreert: ik wás die jongen, dus waarom deed hij andere dingen dan ik zou doen?’ Bervoets geeft dit soort bespiegelingen vaak nog een filosofisch karakter waardoor de lezer aan het wordt gezet: ‘Dingen zijn altijd al begonnen wanneer ze beginnen’.
Ivanov snijdt actuele onderwerpen aan
Hoewel de uitwerking van Franks experiment tevens wat vaag blijft, heeft Bervoets een meeslepende schrijfstijl. Gecombineerd met de contemplaties van de oudere Felix en het verhaal over Frank dat samen met gegevens over Ivanovs tijd in Afrika op papier wordt zet, hangt er een zekere spanning in roman. Een spanning die bij vlagen Black Mirror-achtig aanvoelt, ook al speelt het verhaal waar op wordt terugblikt zich in het verleden af. Dit neemt niet weg dat het boek een aantal actuele onderwerpen aansnijdt, zoals de positie van vrouwen in de academische wereld, worstelen met identiteit, het betrekken van dieren bij experimenten en de toewijding van de mens om voor iedere ziekte – ongeacht de kosten – een werkend medicijn te vinden. Vanuit de afstand die rondom de hoofdpersonages wordt geschept, haalt Bervoets deze ethische kwesties onverstoorbaar uit de taboesfeer door telkens een tipje van de sluier te lichten en het oordeel aan de lezer over te laten.
📖 Ook lezen? Koop hier Ivanov of steun je boekhandel via Libris.
Eindoordeel: Ivanov
- Yellowface: satirische thrillerroman over schrijverschap, culturele toe-eigening en de invloed van social media - 22 april 2024
- Schoon: onberispelijke roman zoekt naar zingeving in een betekenisloos bestaan - 15 april 2024
- Ganbatte: zelfhulpbundel biedt wijsheden om je best te doen en niet op te geven - 11 april 2024
Ontdek meer van Eline schrijft hier
Abonneer je om de nieuwste berichten in je inbox te ontvangen.
Geen reacties